10. sınıf biyoloji mitoz bölünme: Mitoz bölünme tek hücrelilerde üremeyi çok hücrelilerde ise çoğunlukla büyümeyi gelişmeyi ve de rejenerasyonu (yenilenmeyi) sağlar. Mitoz bölünme bazı çok hücrelilerde üremeyi sağlar. (Eşeysiz üreme)
Mitoz bölünme sonucunda bir hücreden iki yeni hücre oluşur. Kromozom sayısının değişmeden aynı kalmasını sağlar. Kromozomların niteliğini ve niceliğinin aynı kalmasını sağlarlar. Mitoz bölünme ile oluşan hücrelerde genetik çeşitlilik oluşmadığı için hücrelerin kalıtsal yapısı birbiri ve ana hücreyle aynıdır. Kalıtsal açıdan
farklılığa neden olmaz. Kalıtsal sürekliliği sağlar. Mitoz bölünme sonucunda oluşan hücreler n,2n ve 3n kromozomlu olabilir.
Mitoz bölünme sonucunda oluşan hücrelerin orgeneral sayısı, sıtoplazma miktarı hücre büyüklükleri aynı olmayabilir. Mitoz bölünme sonucunda meydana gelen hücrelerde kalıtsal açıdan farklılıklar olursa bu durum mutasyon ile açıklanır.Mitoz bölünme iki aşamadan oluşmaktadır. Bunlar ise çekirdek ve sitoplazma bölünmesidir.
10.Sınıf biyoloji mitoz bölünme evreleri:
Profaz evresi: kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozom adı verilen bir yapıya dönüşür. Profaz evresinde çekirdekçik ve çekirdek zarı erimeye başlar. İnterfazda kendini işleyen ve mikrotübül proteinlerden oluşmuş olan sentromerler hücrenin zıt kutuplarına çekilerek iğ ipliklerini oluştururlar.
Not: Bitki hücrelerinde sentrozom bulunmaz. Bu nedenle iğ ipliklerini sitoplazma da bulunan mikrotübül adı verilen özel proteinler oluşturur.
Metafaz evresi: Kinetokorlarından iğ ipliklerine tutunmuş olan kromozomlar, iki kutbun orta noktasında bulunan düzlem üzerine yan yana dizilir. Kromozomların mikroskopta net olarak görülebileceği evredir. Bu evrede kromozomlar uzunluk, bant özellikleri, sentromer konumu gibi farklı özelliklere sahiptir.
Anafaz evresi: Kromozomların sentromerleri bölünür. Hücrede bulunan iğ iplikleri kısalıp kalınlaşarak farklı kutuplara çekilir. (Artık kromotidlerin her biri bir kromozomdur.) Kinetokorlara bağlı olmayan iğ iplikleri zıt kutuplara doğru itilerek hücrenin boyuna uzamasını sağlar ve kromozom hareketlerine yardımcı olur. Kromozomlar kutuplara ulaştığında anafaz evresi tamamlanmış olur.
Telofaz evresi: Kromozomlar tamamen zıt kutuplara çekilmiş durumundadır. İğ iplikleri kaybolur. Kromozomlar kromatin ipliklere dönüşür. Çekirdek zarı ve çekirdeçik yeniden oluşur. İki çekirdekli bir hücre görüntüsü ortaya çıkar.
Sitoplazma bölünmesi: Hayvan hücrelerinde ve bitki hücrelerinde sitoplazma bölünmesi farklı şekillerde gerçekleşir. Hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi genellikle anafaz evresinde başlar ve hücrenin ortasından boğumlanarak ikiye bölünür. Bitki hücrelerinde ise sitoplazma ara lamel oluşturarak gerçekleşir.
